Lê Thánh Tông chết vì handjob ?

Về chứng bệnh và cái chết của vua Lê Thánh Tông, bản dịch Đại Việt sử ký toàn thư viết như sau : “Tiếc rằng vua nhiều phi tần quá, nên mắc bệnh nặng. Trường Lạc hoàng hậu bị giam ở cung khác, đến khi vua ốm nặng mới được đến hầu bệnh, bèn ngầm giấu thuốc độc trong tay mà sờ vào chỗ lở, bệnh vua do vậy mới lại thêm nặng”. Nguyên văn : “Tích kỳ đế dĩ nữ yết thịnh, thân anh trọng tật. Trường Lạc hoàng hậu cửu u biệt cung, đế tật đại tiệm thủy đắc thị tật, nãi dĩ âm trí độc vu thủ trung, tiềm môn sang xứ. Đế tật thủy tăng kịch hĩ” (惜其帝以女謁盛，身嬰重疾。長樂皇后久悠別宮，帝疾大漸始得侍疾，乃以陰置毒於手中，潛捫瘡處。帝疾始增劇矣).

Ở đây, từ ”nữ yết thịnh” (女謁盛) dịch là “nhiều phi tần quá” thì chưa sát. “Yết” (謁) nghĩa là vào gặp, vào hầu bề trên. “Nữ” (女) là đàn bà con gái, không chỉ phi tần mà thậm chí gồm cả cung nữ. “Thịnh” (盛) là quá nhiều. Vậy, câu đầu “tích kỳ đế dĩ nữ yết thịnh” (惜其帝以女謁盛) dịch bám chữ sẽ là “tiếc rằng vua cho đàn bà con gái vào hầu quá nhiều”.

Về câu dịch liên quan đến bà hoàng hậu Trường Lạc cũng có chút vấn đề. Chữ “sang” (瘡) trong bản dịch là lở, không hẳn đúng, mà có nghĩa là mụn nhọt. Chữ ”môn” (捫) được dịch là sờ, nhưng đó là nghĩa phái sinh, nghĩa gốc là cầm, nắm. “Tiềm môn sang xứ” (潛捫瘡處) trong bản dịch lược hẳn chữ “tiềm” (潛), nghĩa là hành động ngấm ngầm, không để ai nhìn thấy.

Như vậy, cả câu nên dịch là : “Tiếc rằng vua vì cho nữ lưu vào hầu quá nhiều, nên thân mang bệnh nặng. Trường Lạc hoàng hậu bị giữ lâu ở biệt cung, khi bệnh vua dần nặng mới được vào chăm sóc, bèn âm mưu bỏ độc vào tay, ngầm nắm vào chỗ mụn. Bệnh vua mới thêm nguy kịch vậy”.

Sau khi phân tích như thế, căn bệnh Thánh Tông mắc phải sẽ rõ hình dung hơn. Cần lưu ý thêm, Trường Lạc thuở trẻ rất được Thánh Tông sủng ái, sau đó bị thất sủng một thời gian dài, sống trong biệt cung, phải đến khi Thánh Tông ốm nặng mới vời bà vào chăm, đã thế còn vì handjob để đến nỗi nguy kịch. Thánh Tông cả đời anh minh, cuối đời chết vì dâm tật, âu cũng thật đáng tiếc !

【Vân-trai Trần-quang-Đức】